De Alpujarras, rust en authenticiteit

De Alpujarras, het lage, bewoonde gedeelte van de Sierra Nevada, is een landschap van vruchtbare dalen met typisch Andalusische dorpjes van witgekalkte huizen met platte daken, die doen denken aan die van de Marokkaanse Berbers aan de overkant van de Middelandse Zee. De rust en de authenticiteit van de omgeving is een goede basis voor toerisme en ieder dorpje heeft wat dat betreft wel het één en ander te bieden.

De Alpujarras waren na de val van het kalifaat van Granada in 1492 gedurende 150 jaar het toevluchtsoord van de >>Morisken, de laatste overgeblevenen van de Moorse cultuur die het zuiden van Spanje gedurende zeven eeuwen lang heeft gedomineerd. De invloed van die cultuur is, behalve in de architectuur, nog altijd terug te vinden in de landbouw en de gastronomie, alsmede in de wijze waarop er 'jarapas' (tapijten) worden geweven. Ook namen van enkele dorpen in de omgeving, als Lanjarón of Órgiva, hebben een duidelijke Arabische afkomst.

Lanjarón
Het dorpje Lanjaron is vooral als kuuroord bekend en vanwege zijn mineraalwater, dat overal in Spanje in de supermarkten te vinden is. De geneeskrachtige eigenschappen van dit water was al bij de Romeinen bekend. Toen in de 13de eeuw er Berberse volkeren neerstreken noemden ze het 'Al-lancharon', wat in het arabisch betekent 'plek van de bronnen'. Buiten het kuuroord heeft het dorpje echter weinig te bieden dan een redelijk hotelaanbod.

Órgiva
Órgiva heeft een centrum met veel gezellige, en restaurants en terrasjes. Elke donderdag is er een markt waar vele 'lugareños', mensen uit de omgeving, naartoe afzakken. Ook is er jaarlijks in de week rond Pasen een belangrijke ambachten en voedselbeurs. Er is vooral ook bekend vanwege zijn 'hippie'-gemeenschap bestaande uit p.a. Engelsen, Duitsers, Zweden en Nederlanders.

De voornaamste bezienswaardigheden van het dorp zijn een barokke kerk 'Nuestra Señora de la Expectación' uit 1599 en een olijfmolen van Benizalte, ook uit de 16de eeuw. Ook de 'Barrio Alto' (Hoge wijk) -zoals de naam al zegt in het hoge gedeelte van het dorp- is de moeite van een bezoek waard.

>>'Villa Adelaide in 'Orgiva, voor een idyllische vakantie

Pampaneira
Al in de hoge Alpujarras, is dit dorp één van de resultaten van een herbevolking door mensen uit het noorden van Spanje nadat de meeste Moren uit Andalusië waren vertrokken of verjaagd. De Galicisch-getinte naam spreekt daarin boekdelen, net als bij andere dorpen of rivieren in de buurt, als Capileira, Poqueira, Ferreira, Xumpaneira... Pampaneira is een authentiek wit dorpje met smalle straatjes, die nog altijd gekanaliseerd zijn, en leuke barretjes, over het algemeen rond de 'Plaza Mayor'. In augustus heb je er op de dag van Santa Cruz de feesten van de 'Entierro de la zorra' (begrafenis van de vos), onder begeleidingvan muziek en zang en eindigend met een vuur.

Een groot deel van het omliggende gebied hoort tot het >>Nationaal Park 'Sierra Nevada'. In de buurt ligt het Tibetaanse boeddhistenklooster Osel Ling, dat een spectaculair uitzicht biedt op de omgeving. Men kan het bezoeken en er zelfs overnachten.

Zie hier >>foto's van Pampaneira.

Bubión
Bubión ligt, net als Pampaneira en Capileira, in het ravijn van de rivier de Poqueira. Vanwege zijn ligging heeft het indrukwekkende uitzichten -op heldere dagen kan zelfs de Middelandse Zee gezien worden. Het bezit een rijke architectuur, met een Moors verleden. De huizen karakteriseren zich door een platte daken met 'azoteas' (dakterassen). De Kerk 'Nuestra Señora del Rosario' werd in de 16de eeuw gebouwd met 'mudéjar' elementen aan een toren, die eerder bij een kasteel hoorde en later door een aardbeving instortte. In 1771 werd de toren opnieuw opgericht.

Capileira
Ook een groot deel van Capiliera valt onder het beschermde gebied van de Sierra Nevada. Dit aangename dorpje met zijn charmante steegjes en witte huisjes, door de Spaanse regering verklaard tot 'Conjunto Histórico Artístico' en 'Paraje Pintoresco', ligt op 1400 meter hoogte en is de laatste halte voor een klim naar de 'Pico de Veleta' (3395 m). Met haar minder dan 600 inwoners is het dorpje een stuk minder toeristisch dan de lager gelegen Bubión en Pampaneira

Bezienswaardig is er de kerk van 'Ntra. Señora de la Cabeza', die werd herbouwd in de 17de eeuw. Binnen staat een barok altaarstuk in verguld hout en een beeld van de Heilige Maagd 'Virgen de la Cabeza' uit de 15de eeuw, geschonken door de katholieke koningen.

Trévelez
Het dorpje Trévelez, op 1700 meter het hoogste dorp van Spanje, bevindt zich ook nog aan de voet van de hoogste berg van de Sierra Nevada en het Spaanse continent, de 'Mulhacén' (3483 m). De inwoners beweren dat ze over de beste Iberische ham beschikken, wat natuurlijk elders betwist wordt. De hammen komen eigenlijk van varkens uit andere streken (en landen, zoals Bulgarije), maar het gaat hier om de droge koude lucht voor het drogen van de ham die de omgeving biedt.

Elk jaar op 5 augustus is er het feest van de 'Virgen de las Nieves', dat steevast leidt tot een bedevaart naar de top van de Mulhacén.

Provincie Almería
De dorpjes, die in dit artikel werden besproken, behoren toe aan het gedeelte van de Alpujarras in de provincie Granada. Aan een ander deel in Almería -minder bekend en toerisch- zal in de toekomst aandacht besteed worden.

Foto's: (van boven naar beneden) De Alpujarras met de Sierra Nevada op de achtergrond; het kuuroord van Lanjarón; Órgiva; gekanaliseerd straatje van Pampaneira; uitzicht vanaf Bubión; het centrum van Capileira; hammen van Trévelez.